27 WRZEŚNIA
10:00 – 10:20

Otwarcie konferencji:
10:20 – 12:00

Sesja otwierająca “Jakość środowiska stymulatorem rozwoju miasta”   

Tegoroczna edycja konferencji ECO-MIASTO stawia sobie za cel wzmożenie wysiłków na rzecz poprawy warunków środowiskowych w miastach. Po latach pozyskiwania inwestorów, środków unijnych oraz skupiania się na wielkich inwestycjach infrastrukturalnych polskie miasta coraz częściej zaczynają zwracać uwagę na kwestie związane z jakością życia. Jednym z elementów przyczyniających się do jej podnoszenia jest wysoka jakość środowiska. Dostęp do atrakcyjnych terenów miejskich, niskoemisyjnego transportu publicznego czy czystego powietrza coraz częściej traktowany jest jako niezbędny element rozwoju miasta.

Nowoczesne, rozwijające się w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju miasta uwzględniają aspekty środowiskowe na równi ze społecznymi i gospodarczymi. Lekceważenie tej zasady skutkować będzie obniżkami pozycji w krajowych i międzynarodowych rankingach, a tym samym ryzyko dla wizerunku, zmniejszenie szans na pozyskiwanie nowych inwestycji i talentów oraz niezadowolenie społeczne. Pamiętanie o niej może z kolei przynieść wymierne korzyści dla mieszkańców oraz samorządów.

Prezentacje wprowadzające:

Moderator: prof. Ewa Korcelli-Olejniczak - IGIPZ PAN
12:00 – 13.00

Lunch   
13:00 – 14:30

Ceremonia wręczenia nagród zwycięzcom konkursu Eco-miasto

Prowadząca: red. Marta Kielczyk
14:30 – 15:00

Przerwa kawowa
15:00 – 17:30

Budowanie szkieletu miasta - infrastruktura 

Miasto jest organizmem składającym się z wielu elementów, a jednym z nich jest szeroko rozumiana infrastruktura. Dzięki jej odpowiedniemu zaprojektowaniu można stawić czoła wielu wyzwaniom, z którymi borykają się obecnie ośrodki zurbanizowane. Jakość powietrza, nie wystarczająca ilość i jakość przestrzeni publicznych i zielonych, kurczące się zasoby wodne, nieefektywne systemy transportowe i rosnące korki, zalania będące następstwem ulewnych opadów - to tylko niektóre z zagadnień, z którymi można skutecznie walczyć za pomocą właściwej infrastruktury. Wśród rozwiązań możemy wymienić m.in.: strefy nisko emisyjnego transportu, odpowiednio zaprojektowaną błękitną infrastrukturę, obszary zieleni w tym zielone ściany i dachy, rozbudowę sieci dróg rowerowych, wysoce wydajne systemy komunikacji zbiorowej, zachowanie klinów napowietrzających. Zarządzanie elementami składowymi miasta powinno odbywać się w sposób zintegrowany, przy założeniu, że miasto jest systemem naczyń połączonych.
     

A1: Mobilność w mieście

Rozwój miasta jest w dużym stopniu uzależniony od możliwości sprawnego poruszania się po nim. Miejska mobilność oparta na zindywidualizowanym transporcie samochodowym stała się już wysoce nieefektywna, koncepcja mobilności w ośrodkach miejskich wymaga zatem przeformułowania. Obecna bowiem, wiąże się dla miast z konkretnymi problemami – przede wszystkim rosnącym zatłoczeniem i korkami, oraz pogarszającym się stanem powietrza. Zmiany nastąpią wraz z wprowadzeniem elektromobilności: strefy niskoemisyjnego transportu, elektryfikacja taboru komunikacji miejskiej czy rozwój stacji szybkiego ładowania to tylko niektóre z planowanych działań. Ponadto, powinniśmy zmierzać w kierunku zwiększenia roli transportu pieszego i rowerowego, oraz komunikacji zbiorowej. Powyższym powinna sprzyjać świadoma polityka zagospodarowania przestrzennego, w tym szczególnie zapewnienie synergii między rozwojem przestrzennym miasta (osiedla) a zapewnieniem dostępu do sprawnie funkcjonującego transportu publicznego. Konieczność znacznego ograniczenia lub wręcz wyeliminowania pojazdów prywatnych jako podstawowego środka transportu oznacza, że rozwój miast musi opierać się na inteligentnie zaprojektowanym i sprawnie funkcjonującym, niskoemisyjnym transporcie publicznym.

Moderator: Bartosz Piłat
     

A2: Budynek, naturalnie! Rola efektywności energetycznej i OZE

Świadomość społeczna dotycząca jakości powietrza w Polsce rośnie z roku na rok. Fakt, że większość spośród 50 miast o najgorszej jakości powietrza w Europie stanowią miasta polskie, jest niestety w dużej mierze związany ze sposobem w jaki ogrzewane są budynki mieszkalne. Niska jakość zarówno wkładu jak i kotła grzewczego powodują emisję znaczących ilości pyłów do atmosfery. Efekt pogłębiany jest przez niską efektywność energetyczną budynków, powodującą spalanie paliwa w ilościach znacznie przekraczających te, które mogłyby zapewnić komfort termiczny mieszkańcom. Alternatywą są budynki o ulepszonych parametrach izolacji, optymalnie wyposażone również w instalacje dostarczające energii ze źródeł odnawialnych, pozwalających również na stopniowe odejście od eksploatacji węgla. Inwestowanie w termomodernizację oraz OZE musi charakteryzować się kompleksowym podejściem, uwzględniać cały możliwy potencjał modernizacji, a więc nie tylko ocieplenie, ale również modernizację systemów wentylacji, oświetlenia, stolarki okiennej itd.

Moderator: dr inż. Arkadiusz Węglarz - KAPE
     

A3: Zielona i błękitna infrastruktura

W obliczu zmian klimatycznych, miasta są szczególnie wrażliwymi obszarami. Plany adaptacji powinny uwzględniać szeroki wachlarz rozwiązań opartych na naturze (Nature Based Solutions). Odpowiednie zaplanowanie zielonej i błękitnej infrastruktury pozwala wspierać retencję wody (niezwykle istotne w kontekście polskiego deficytu zasobów wodnych) zachować ciągłość ekologiczną czy też poprawić jakość powietrza dzięki zazielenieniom. Odpowiednie wykorzystanie infrastrukturalne elementów przyrodniczych zapewnia również zwiększoną odporność na nagłe zjawiska atmosferyczne, które będą się nasilać w związku ze zmianami klimatu. Powinniśmy starać się w jak najmniejszym stopniu zakłócać obiegi mające miejsce w przyrodzie – odpowiednio zaplanowana zielona i błękitna infrastruktura mogą nam w tym znacznie pomóc. Ponadto, parki, lasy oraz zbiorniki wodne odgrywają niezwykle istotną rolę społeczną, mając kojący wpływ na psychikę ludzką i będąc miejscem wytchnienia oraz spotkań dla mieszkańców miast, w których nierzadko dominują ścisła zabudowa oraz przytłaczające ilości betonu.

Moderator: Eleanor Chapman - ICLEI
17:30 – 18:00 Networking

28 WRZEŚNIA

SESJA TEMATYCZNA B:
MIASTO BEZ ODPADÓW

Współczesna gospodarka ma swoją drugą stronę. Generując olbrzymie ilości masowo produkowanych towarów tworzy również duże ilości odpadów. Skutki tego stanu rzeczy widzimy nie tylko w postaci odległych ławic zużytego plastiku w oceanach, ale i wokół nas. W sesjach poświęconych temu zagadnieniu poszukamy odpowiedzi na to, jaka jest rola lokalnych samorządów i biznesu w usprawnieniu systemu odzyskiwania i przetwarzania odpadów. Przedstawimy inicjatywy, dzięki którym wyrzucane przez nas produkty i opakowania przestają być traktowane jako odpady, a zaczynają – jako cenny surowiec, którego wydobycie przynosi firmom oszczędności, samorządom – renomę, mieszkańcom zaś – poprawę jakości życia. Pokażemy, w jaki sposób budowa gospodarki pozbawionej koncepcji odpadu przysłuży się nam wszystkim, tworząc podwaliny pod lepsze, zielone miasto przyszłości.

 9:00

–

11:30

B1: Zrównoważone miasto jako kopalnia surowców

W obliczu wyzwań związanych z poziomami recyklingu, które będziemy musieli osiągnąć, niezwykle ważne jest skuteczne wyselekcjonowanie cennych surowców ze strumienia odpadowego, w tym odpowiedniej jakości bio-odpadów. Nie ulega wątpliwości, że przyjęte przez Polskę zobowiązania wymagają uporządkowanego, skoordynowanego i zaplanowanego działania. Największe wyzwania środowiskowe koncentrują się w miastach, nie inaczej jest w przypadku zbiórki odpadów. Liczne biura, restauracje, obiekty turystyczne, lokale usługowe jak również skoncentrowana na niewielkiej przestrzeni znaczna liczba mieszkańców sprawiają, że problem zbiórki odpadów w obszarach miejskich ma charakter szczególny.

Jak zmodernizować istniejące rozwiązania technologiczne oraz logistyczne, w kontekście czekającej nas selektywnej zbiórki odpadów w 5 frakcjach. Nie zabraknie również miejsca na dyskusję poświęconą regulacjom prawnym - w Polsce mamy do czynienia z dużym zapotrzebowaniem na stabilność i przejrzystość legislacyjną gospodarki odpadowej i surowcowej.

Moderator: Piotr Barczak - EEB 

 11:30

–

12:00

Przerwa kawowa

 12:00

–

14:30

B2: Strategia gmin w obliczu rozszerzonej odpowiedzialności producentów

Rozszerzona odpowiedzialność producenta już wkrótce zmieniać będzie obraz funkcjonowania polskich gmin w zakresie gospodarki odpadowo-surowcowej. Jest to szczególnie istotne w kontekście wymagających celów recyklingowych postawionych przed krajami członkowskimi przez Unię Europejską. Nowe podejście do odpowiedzialności producentów za powstające odpady opakowaniowe może w znaczący sposób odciążyć finansowa gminy, a przez to i mieszkańców. Jednak zbudowanie dobrego systemu będzie wymagało wiedzy, wsparcia i czasu. Czy regulacje zostaną dostosowane tak by w klarowny sposób delegowały obowiązki, a przedsiębiorcy nie byli zdezorientowani? Podczas sesji eksperci zastanowią się również jak skutecznie prowadzić kampanie skierowane do mieszkańców. Rola mieszkańców i ich świadomości zdaje się bowiem być konsekwentnie niedoceniana - dlaczego mimo kosztów kampanii edukacyjnych warto je na stałe umieścić w budżecie gminy?

Moderator: Magdalena Dziczek - Szkoła Główna Handlowa

SESJA TEMATYCZNA C:
NARZĘDZIA ROZWOJU MIAST. JAK UCZYNIĆ MIASTO LEPSZYM MIEJSCEM DO ŻYCIA?

Rozwój naszych miast zależy od coraz większej ilości czynników. Kształtuje go już nie tylko wizja pojedynczej osoby czy wielkiego inwestora, ale przede wszystkim suma olbrzymiej ilości decyzji poszczególnych mieszkańców, przedsiębiorstw czy działających na danym obszarze instytucji.

Dyskusje odbywające się w ramach tej sesji poświęcone będą narzędziom, jakie mamy do swojej dyspozycji w tym procesie. Sprawdzimy, do czego w codziennym funkcjonowaniu miasta i jego mieszkańców mogą przydać się dane – w tym te satelitarne. Zaprezentujemy sposoby, na które mieszkańcy biorą sprawy w swoje ręce i zastanowimy się, w jaki sposób samorządy czy firmy mogą z nimi współdziałać w celu osiągnięciu jak największego efektu synergii.

 9:00

–

11:30

C1: Uwolnij potencjał, sięgnij po dane!
     

W ostatnich latach rosnąca popularność zdobywa koncepcja inteligentnego miasta (smart city). Wykorzystuje ono nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne do poszerzania wiedzy o swoim funkcjonowaniu, wykorzystując zdobytą w ten sposób wiedzę m.in. do usprawniania ruchu ulicznego czy poprawiania dostępu do terenów zielonych.

Niezbędnym elementem tej wizji są dane, m.in. gromadzone przez otaczające nas urządzenia. Miasta – liderzy rozwoju i innowacji – coraz częściej wykorzystują je w procesie zarządzania, ale też decydują się na ich uwolnienie. Udostępniając je w domenie publicznej realizują prawo mieszkańców do innowacji, a także umożliwiają tworzenie atrakcyjnych wizualnie projektów i aplikacji, pogłębiających naszą wiedzę o miastach, w których żyjemy.

Moderator: dr inż. Robert Olszewski - Politechnika Warszawska

11:30

–

12:00

Przerwa kawowa

12:00

–

 14:30

C2: Miasto oczami mieszkańca
     

Ambicje mieszkańców miast nie kończą się już na wrzuceniu raz na kilka lat kartki wyborczej do urny. Nie tylko wymagają oni coraz więcej od rządzących, ale też coraz częściej biorą sprawy w swoje ręce. Rosnąca popularność budżetów partycypacyjnych dowodzi, że samorządy dostrzegają ten trend, a licznie głosujący w kolejnych edycjach pokazują, jak bardzo jest to potrzebne narzędzie.

Na budżetach partycypacyjnych ambicje mieszkańców się jednak nie kończą. Mają oni swoje pomysły na wygląd najbliższej okolicy – od kształtu ruchu ulicznego po wygląd poddawanego rewitalizacji parku. Zastanawiają się nad inicjatywami, które pobudzają wyobraźnię ich koleżanek i kolegów z innych miast świata: od miejskiego ogrodnictwa aż po kafejki oferujące naprawę zepsutego sprzętu jako alternatywę dla ciągłego wyrzucania i kupowania nowych rzeczy.

Moderator: Monika Rusztecka - Centrum UNEP/GRID Warszawa

SESJA TEMATYCZNA D:
WSPÓŁPRACA I FINANSOWANIE

Wdrożenie nawet najbardziej wartościowych z perspektywy funkcjonowania miasta projektów, nie jest możliwe bez pozyskania odpowiedniego finansowania. W tej sesji zajmiemy się przeglądem i analizą sposobów, dzięki którym możliwe będzie sfinansowanie naszych marzeń o lepszym życiu w bardziej zielonym mieście.

Wizja rozwoju i bardziej efektywnego wykorzystania miejskiej przestrzeni i surowców może być wdrożona w pełni tylko wtedy, gdy odbywa się w ramach współpracy z szerszym otoczeniem gospodarczym i społecznym. Współpraca miast z otaczającym je regionem, a także kreowanie nowych szans dzięki tworzeniu przestrzeni takich jak klastry, może być drogą do efektywnego rozwoju lokalnego, realizowanego w celu podnoszenia jakości życia mieszkańców i z poszanowaniem środowiska naturalnego.

 9.00

–

11:30

D1: Symbioza w mieście i regionie – współpraca klastrowa
     

Odpad z procesów produkcyjnych jednego przedsiębiorstwa może być cennym surowcem dla innego. Wzmocnienie współpracy między poszczególnymi przedsiębiorstwami oraz między biznesem a otoczeniem społecznym (ośrodkami naukowymi, władzami lokalnymi) może w znaczący sposób przyczynić się do budowy gospodarki obiegu zamkniętego.

Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu jest tworzenie klastrów, ułatwiających partnerstwo firm na rzecz zrównoważonego rozwoju. Skracają one drogę do pozyskania niezbędnych do procesów produkcyjnych surowców, ułatwiają również współpracę w dziedzinie badań i rozwoju oraz wymianę wiedzy. Ich istnienie jest również korzystne dla władz lokalnych, tworząc potencjał „kuli śniegowej” i specjalizacji danej miejscowości na lokalnym, krajowym, a nawet ponadnarodowym rynku.

Moderator: dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski

11:30

–

12:00

Przerwa kawowa
12:00 – 14:30

D2: Nowe modele finansowania rozwoju miast
     

Napływ środków finansowych po wejściu Polski do Unii Europejskiej zmienił polskie miasta. Zawdzięczamy mu nowe tabory autobusowe, odnowione placówki kulturalne czy ocieplone budynki. Nowe, wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-2020 w jeszcze większy niż do tej pory sposób starają się uwzględniać kwestie takie jak budowa niskoemisyjnej gospodarki, co przyczynić się ma do poprawy jakości życia i upowszechniania się innowacyjnych rozwiązań – również w wymiarze środowiskowym.

Możliwości finansowania pomysłów polskich miast nie kończą się jednak wyłącznie na środkach unijnych, lokalnych podatkach czy wsparciu ze strony budżetu centralnego. W zależności od skali pomysłu na działanie w grę wchodzą m.in. międzynarodowe konkursy czy zielone obligacje. Na poświęconej temu zagadnieniu sesji sprawdzimy, w jaki sposób samorządy mogą zaspokoić swoje potrzeby, związane z finansowaniem przyjaznych dla środowiska inwestycji.

Moderator: Kamil Szydłowski - Teraz Środowisko

 14:30

–

15:00

Zakończenie konferencji

 15:00

–

16:00

Lunch