Aktualności

Parlamentarzyści, przedstawiciele administracji rządowej, oświaty, biznesu oraz organizacji międzynarodowych i społecznych spotkali się 27 lutego w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie na Sustainable Industry Lab ‘25 – konferencji poświęconej kluczowym wyzwaniom związanym z połączoną transformacją cyfrową i środowiskową z uwzględnieniem pilnej dekarbonizacji oraz zamknięcia obiegu surowców i energii. Wydarzenie stało się okazją do poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące przyszłości cyfryzacji w kontekście zrównoważonego rozwoju. Konferencja została zorganizowana przez UNEP/GRID-Warszawa we współpracy z Miastem Stołecznym Warszawa. 

Priorytety UNEP (Programu ONZ ds. Środowiska) wskazują, że rozwój technologii cyfrowych musi być zgodny z celami zrównoważonego rozwoju. Pomimo ogromnego potencjału AI we wspieraniu Agendy 2030, nie można ignorować jej rosnącego śladu środowiskowego. Kluczowe jest zatem projektowanie bardziej energooszczędnych algorytmów oraz integracja AI z inteligentnymi sieciami zarządzania energią w celu optymalizacji jej zużycia. 

Uczestnicy konferencji zorganizowanej pod hasłem “„Zintegrowana transformacja cyfrowa i środowiskowa: dekarbonizacja miast i przemysłu” wysłuchali wystąpień przedstawicieli trzech ministerstw: Michała Gramatyki (Ministerstwo Cyfryzacji), Krzysztofa Bolesty (Ministerstwo Klimatu i Środowiska) oraz Konrada Wojnarowskiego (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej), którzy przedstawili perspektywę administracji centralnej na cyfryzację w kontekście wyzwań środowiskowych. Liczni prelegenci, w tym goście specjalni, jak Marzena Rogalska (Industrial Decarbonisation, DG CLIMA, Komisja Europejska), Magda Biesiada (UNEP Global Sub-programme Coordinator for Digital Transformations), Maciej Witucki (Konfederacja Lewiatan) i Pamela Krzypkowska (Departament Badań i Innowacji Ministerstwa Cyfryzacji), Gabriela Lenartowicz, (Sejm Rzeczypospolitej Polskiej), Leszek Drogosz (Biuro Infrastruktury, Urząd m.st Warszawa), omawiali wyzwania związane z utrzymaniem konkurencyjności w kontekście wdrażania polityk dekarbonizacyjnych i surowcowych. 

Dyskusje plenarne dotyczyły m.in. zielonej i bezpiecznej energii dla miast i przemysłu, potencjału technologii cyfrowych jako katalizatora gospodarki o obiegu zamkniętym oraz finansowania transformacji cyfrowej i środowiskowej. W ramach tematycznych laboratoriów poruszano zagadnienia dotyczące technologicznych innowacji w sektorach wody, energii i ciepła, roli danych w zrównoważonym zarządzaniu oraz zastosowania sztucznej inteligencji dla zrównoważonego rozwoju. Uczestnicy mieli również okazję zapoznać się ze startupami wdrażającymi innowacje ClimateTech i GreenTech. 

Cyfryzacja: zagrożenie czy szansa? 

Cyfryzacja umożliwia optymalizację zużycia energii, wspiera gospodarkę o obiegu zamkniętym, a także rolnictwo (AgriTech), medycynę i opiekę zdrowotną, rozwój biotechnologii, transport i logistykę, przemysł 4.0, budownictwo i infrastrukturę, handel i e-commerce, finanse i bankowość, a także edukację. Narzędzia oparte na AI i analizie danych pozwalają na precyzyjne monitorowanie ekosystemów, przewidywanie skutków zmiany klimatu oraz podejmowanie decyzji sprzyjających redukcji emisji CO₂. Aby technologie cyfrowe rzeczywiście służyły ludziom i planecie, konieczne jest ich odpowiedzialne wdrażanie, uwzględniające zarówno ślad węglowy infrastruktury cyfrowej, jak i etyczne wykorzystanie danych. 

W wystąpieniu otwierającym konferencję dyrektor UNEP/GRID-Warszawa Maria Andrzejewska podkreśliła, że rozwój technologii cyfrowej „rodzi obawy o koszt środowiskowy, ale też nadzieje, że technologie te pomogą przyspieszyć zieloną transformację”. O paradoksie transformacji cyfrowej, będącej jednocześnie wyzwaniem i szansą, mówiła Magda Biesiada (UNEP), wskazując na rolę wszystkich interesariuszy w zapewnieniu, że innowacje będą nie tylko dochodowe, ale i zrównoważone. Michał Gramatyka (Ministerstwo Cyfryzacji) podkreślił, że cyfryzacja powinna być traktowana jako narzędzie, a nie cel sam w sobie: „Pilnujmy, żeby technologie były wykorzystywane z korzyścią dla społeczeństwa” — apelował. 

Kluczowym wyzwaniem pozostaje finansowanie celów dekarbonizacyjnych. Maciej Witucki (Konfederacja Lewiatan) zaznaczył, że droga do zielonej transformacji wymaga nie tylko ambicji, ale również odpowiednich środków finansowych. Krzysztof Bolesta (Ministerstwo Klimatu i Środowiska) podkreślił potrzebę otwarcia się na nowe modele biznesowe: „Jeśli transformacja nie będzie opłacalna, ludzie się od niej odwrócą”. Konrad Wojnarowski (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej) wskazał na konieczność inwestycji w OZE i modernizację sieci energetycznej, podkreślając, że strategicznym celem Polski jest stabilność cenowa i zrównoważenie środowiskowe polityki energetycznej. 

Nowy europejski biznesplan 

Sektor gospodarczy nieustannie dostosowuje się do nowych wyzwań, a decyzje podejmowane przez kluczowe instytucje mają bezpośredni wpływ na tempo i kierunek transformacji. Z kolei wymóg konkurencyjności oraz zapewnienia dostępu do surowców niezbędnych do rozwoju technologii cyfrowych inspiruje szersze zmiany na szczeblu uwarunkowań regulacyjnych. 

W odpowiedzi na te potrzeby, na dzień przed konferencją Sustainable Industry Lab ‘25, Komisja Europejska ogłosiła nową strategię w obszarze zrównoważonego rozwoju. Jej celem jest wzmocnienie konkurencyjności europejskiego przemysłu oraz uproszczenie regulacji związanych z transformacją energetyczną. Podczas konferencji omówiono perspektywy realizacji celów dekarbonizacyjnych przez przedsiębiorstwa w kontekście tej strategii. Marzena Rogalska (DG CLIMA) przedstawiła strategię Clean Industrial Deal jako „biznesplan dla Europy”, którego zadaniem jest poprawa konkurencyjności, zapewnienie niezależności surowcowej oraz uproszczenie procedur administracyjnych europejskiego biznesu. Podkreśliła znaczenie Innovation Fund, zachęcając polskie firmy do aplikowania o dofinansowanie. Wspomniała również o pakiecie Omnibus, który upraszcza regulacje związane z CSRD, pomagając firmom w angażowaniu się na rzecz zrównoważonego rozwoju i realizacji celów dekarbonizacyjnych.  

Zrównoważona cyfryzacja 

Pamela Krzypkowska (Ministerstwo Cyfryzacji) zwróciła uwagę na energochłonność sztucznej inteligencji i konieczność jej optymalizacji. „Nowa generacja AI wymaga ogromnych ilości energii do trenowania modeli. Jak sprawić, by AI stała się bardziej efektywna?” — pytała. Wskazała na polskie modele, takie jak PLLuM i BIELIK.AI, jako przykłady bardziej efektywnych rozwiązań. 

Od nas zależy, w jakim celu wykorzystamy technologie cyfrowe. Jeśli będą one wspierać cele zrównoważonego rozwoju, mogą odegrać kluczową rolę w ograniczaniu emisji, redukcji zanieczyszczeń i ochronie bioróżnorodności. 

Podsumowanie 

Konferencja SILab ‘25 ukazała złożoność bliźniaczej transformacji zielonej i cyfrowej, podkreślając zarówno wyzwania, jak i możliwości: 

• Zielona transformacja wymaga odpowiedniego finansowania i dostosowania technologii. 

• Cyfryzacja może ją wspierać, ale kluczowe jest ograniczenie jej własnego wpływu środowiskowego. 

• Zaangażowanie biznesu w innowacyjne rozwiązania zwiększy konkurencyjność gospodarki. 

• Nowe inicjatywy KE, takie jak Clean Industrial Deal, mogą ułatwić przedsiębiorstwom udział w transformacji. 

Konferencja Sustainable Industry Lab jest corocznym wydarzeniem organizowanym przez UNEP/GRID-Warszawa, odnoszącym się do wyzwań wskazanych w rezolucjach Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (United Nations Environment Assembly) oraz promowanych przez inicjatywy ONZ. 

Organizator: UNEP/GRID-Warszawa 

Współorganizator: Miasto st. Warszawa  

Patronat honorowy: Polska Prezydencja w Radzie UE, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej W Polsce, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Konfederacja Lewiatan 

Strategiczny Partner Merytoryczny: PwC Polska 

Partnerzy strategiczni: Interzero Polska, Enea 

Partnerzy główni: SGS, Bank Gospodarstwa Krajowego, ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA, EMKA Oil 

Partnerzy: Beyond.pl, Mitsubishi Electric 

Partnerzy merytoryczni: Sustainable Investment Forum Poland (POLSIF), Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC, Związek Cyfrowa Polska, Akademia Leona Koźmińskiego (Kozminski University), Uniwersytet SWPS, TOGETAIR , APPLiA Polska i HVAC,  SpinLab - The HHL Accelerator, GS1, ESGRE  

Patronaty medialne: Rzeczpospolita, AIOAI, Przedsiębiorcy@eu, Klub Integracji Europejskiej, ESG Trends, ecoekonomia.pl, odoserwis.pl, AIDriven.pl, KOMPAS ESG, RaportCSR.pl, Instytut ESG, Pracodawca Godny Zaufania, o-ESG.pl, Związek Miast Polskich, FUE - Forum Uczelni Ekonomicznych