Duże drzewa ważnym elementem strategii adaptacji miast do zmiany klimatu
Wiemy, że postępująca zmiana klimatu może przynieść nawalne, lokalnie występujące opady i towarzyszące im podtopienia albo zdarzenia pogodowe, jak niż genueński Boris, w wyniku którego w weekend 14 i 15 września 2024 pod wodą znalazło się wiele ośrodków miejskich Europy Centralnej, w tym także miasta południowo-zachodniej Polski. Powinniśmy zacząć myśleć o gospodarce przestrzennej i wodnej w zupełnie inny sposób nić dotąd — musimy zacząć współpracować z naturą.
Naszym potężnym sojusznikiem w zapobieganiu powodziom są duże miejskie drzewa. Oto w jaki sposób mogą zwiększyć nasze szanse na adaptację do pogodowych ekstremów:
- Poprzez bezpośrednie przechwytywanie opadów deszczu: Drzewa działają jak parasole podczas ulewnych deszczy, przechwytując opady przez liście. Spowalnia to przepływ wody docierającej do gruntu, zmniejszając ryzyko gwałtownego spiętrzenia wody opadowej na zalanych powierzchniach ulic i chodników.
- Poprzez większe zużycie wody: Drzewa usuwają wodę ze zlewni, co prowadzi do znacznego zmniejszenia obciążenia systemów odwadniających na obszarach miejskich i zmniejszenia ryzyka powodzi przez pochłanianie wody spływającej z dróg i terenów zabudowanych.
- Woda wnika szybciej i głębiej w glebę pod drzewami i wokół nich niż np. na trawniku. Korzenie drzew tworzą kanały w glebie, a woda z ulewnych deszczów wsiąka przez nie w głąb gleby, zamiast spływać po powierzchni i gromadzić się, co prowadzi do powodzi. W zagęszczonych glebach, korzenie drzew poprawiają infiltrację o 153% w porównaniu z obszarami bezdrzewnymi.
- Poprzez większą „szorstkość hydrauliczną”, kiedy spływająca woda napotyka na opór podczas przepływu na lądzie. Drzewa, krzewy i martwe drewno wzdłuż brzegów strumieni i na terenach zalewowych działają jako hamulec dla wód powodziowych, zatrzymując wodę i spowalniając przepływ podczas ulewnych deszczy.
Ponieważ drzewa przynoszą wyraźne korzyści w zakresie redukcji powodzi, potrzebujemy systemowych inwestycji w monitorowanie stanu dużych drzew w miastach. Ochrona dużych drzew jest działaniem wspierającym potencjał adaptacyjny miasta do zagrożeń wynikających ze skutków zmiany klimatu jak susze, fale upałów i powodzie.
O sojuszu z przyrodą, który staje się koniecznością oraz o korzyściach miast wynikających z inwestowania w błękitno-zieloną infrastrukturę przeczytacie w e-książce "Od Drzewa Do Miasta"
