Konferencja Eco-Miasto 2022: W czasach niepewności potrzebujemy nadziei
Konferencja „Nadzieja w czasach niepewności”, która odbyła się 28 września w warszawskim Centrum Nauki Kopernik, była wydarzeniem zamykającym 9. edycję programu Eco-Miasto. Stała się też okazją do wysłuchania dyskusji na temat środowiskowych, społecznych i gospodarczych aspektów rozwoju polskich miast i przełożenia tych działań na rozwiązanie aktualnych problemów — w tym ekonomicznych i ekologicznych.
Konferencję otworzyła Maria Andrzejewska, dyrektor generalna UNEP/GRID-Warszawa. — Jeszcze do niedawna mawialiśmy „żyjemy w ciekawych czasach”. Dziś widać, że żyjemy w czasach trudnych — stwierdziła na otwarciu wydarzenia. Odniosła się do zeszłorocznej konferencji, której wątkiem przewodnim była zielona odbudowa po pandemii, będąca szansą na budowę lepszego świata. Rok później doświadczamy jednak nowych, nieznanych dotąd turbulencji. — Destabilizacja ekonomiczna, kryzys energetyczny, rosyjska agresja w Ukrainie. To wyzwania lokalne, ale przecież jest jeszcze skala globalna i dziejące się na naszych oczach kryzysy ekologiczne. Najbliższe lata będą wyzwaniem dla samorządów. To, jakie inwestycje uznają za kluczowe, będzie sprawdzianem dla deklaracji o wdrażaniu polityk zrównoważonego rozwoju, jakie miasta przyjęły w ostatnich latach — mówiła w przemówieniu Andrzejewska.
Głos zabrał również Frédéric Billet, ambasador Francji w Polsce. Jego zdaniem nie ulega wątpliwości, że znaczenie holistycznego przekazu programu Eco-Miasto rośnie z roku na rok. Gospodarka odpadowa, efektywność energetyczna, tereny zielone, zrównoważona mobilność — to obszary ważne dla naszego codziennego życia. Innowacje w ich zakresie pomogą nam osiągnąć neutralność klimatyczną oraz trwały, zrównoważony rozwój. Program Eco-Miasto jest wspólnym działaniem UNEP/GRID-Warszawa — organizacji, która realizuje w Polsce misję Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP), oraz Ambasady Francji w Polsce. Program pomaga łączyć doświadczenia samorządów z Polski i z Francji, stymulując dyskusję na temat idei przyjaznych dla ludzi i środowiska ośrodków miejskich.
W wystąpieniu poświęconym odwadze na drodze do neutralności klimatycznej, reprezentująca Urząd m. st. Warszawa (współorganizatora tegorocznej konferencji) Magdalena Młochowska, dyrektor koordynator ds. zielonej Warszawy, potwierdziła, że stolica Polski zmierza do neutralności klimatycznej. Jej zdaniem, zmiana rzeczywistości w polskich miastach wymaga czegoś więcej niż odwagi. — Część osób nie chce słyszeć o zmianie klimatu, ale możemy im mówić, że termomodernizacja czy pompy ciepła mogą być dla nich rozwiązaniami tańszymi i zdrowszymi. Musimy nauczyć się mówić językiem korzyści o działaniach dla klimatu — przekonywała.
Futurolog Kacper Nosarzewski omówił globalne megatrendy i ich wpływ na życie w miastach. Wśród nich wymienił zmianę klimatu, zanieczyszczenie środowiska i utratę bioróżnorodności jako sygnały lękotwórcze. Zaznaczył jednak, że inspiracją są dla niego aktywiści, animatorzy pozytywnych zmian oraz działalność UNFCCC (Ramowa Konwencja ONZ ds. Zmiany Klimatu). — Potrzebujemy celów, z którymi każdy może się utożsamić. Może nim być regeneratywna przyszłość czy też miasta, w których następuje drastyczna redukcja negatywnych oddziaływań na planetę. Miasto, które zyska zdolność obfitości w życie, zaspokajając potrzeby żywnościowe mieszkańców. Do tego potrzebna jest jednak radykalna ochrona ekosystemów miejskich — zauważył.
Samorządy są dziś w trudnej sytuacji. Oszczędzają zamiast inwestować. Walczą ze wzrostem cen i spadkiem poziomów dochodów, co ogranicza ich szanse na zrównoważony rozwój. O tych właśnie kwestiach rozmawiali goście debaty „Za co rozwijać miasta?”, poświęconej kondycji ekonomicznej miast. Przedstawiciele samorządów (Magdalena Młochowska z Urzędu m. st. Warszawy i Michał Fisiak z Urzędu Miasta Łodzi) przyznali, że miasta kształtują swoje inwestycje w perspektywach długoterminowych. Nagłe obcięcie dochodów destabilizuje te plany.
Kolejna debata, „Zielone mieszkania i lepsze przestrzenie miejskie”, poświęcona była kwestiom społecznym i związanym z nimi ideom zielonych, przyjaznych, lepszych do życia przestrzeni miejskich, stawiających człowieka w centrum. Zaproszeni do niej goście mówili o tym, jak pogodzić cele zapewnienia przystępnych cenowo mieszkań, ochrony przyrody czy realizacji celów neutralności klimatycznej.
Cecile Trang, przedstawicielka Eiffage Immobilier, przedstawiła pogląd, że to, co było opłacalne kilka lat temu, już takie nie jest. — Kiedy mówimy o opłacalności inwestycji musimy rozróżnić aspekt ekonomiczny i planetarny. Powinniśmy kierować się zdrowym rozsądkiem i łączyć go z oszczędnością surowcową. Myśląc o energii odnawialnej musimy pamiętać, że nie jest ona już tak droga jak parę lat temu. Wierzymy, że to co nie jest zrównoważone, nie jest opłacalne.
Ada Walentek, dyrektor generalna Nhood Poland przypomniała teorię 15-minutowego miasta zakładającą, że wszystkie potrzeby człowieka powinny być spełnione w obrebie 15-minutowego spaceru.. Aby ten cel osiągnąć, potrzebna jest wspolpraca sektora prywatnego z mieszkańcami swiadomymi wyborow. Przyznała, że w firmach trwa zwrot w stronę zrównoważonego rozwoju. — Kierunek, w którym wszyscy inwestorzy będą musieli pójść, będzie wymuszony przez konsumentów i rynek. Im bardziej świadomi mieszkańcy, tym bardziej firmy są zobligowane do odpowiedzialnych inwestycji.
Finałowa debata „Chronić powietrze, chronić klimat” dedykowana była kwestiom środowiskowym. Budynki, planowanie przestrzenne, zrównoważona mobilność czy zieleń to czynniki, wpływające na komfort naszego życia, stan zanieczyszczenia powietrza, a także globalny klimat.
Andrzej Gemra, ekspert ds. public affairs & elektromobilności w Renault Polska wymienił zeroemisyjny transport współdzielony i zintegrowany transport publiczny, również zeroemisyjny jako sposoby na zwiększenie udziału zielonego transportu w miastach. – Już w 2016 r. ponad milion samochodów wjeżdżało do Warszawy każdego dnia. Auta spalinowe zostawiają tu szkodliwe związki chemiczne, a koszty tego przejazdu widoczne są potem w rachunkach za zdrowie mieszkańców. Potrzebujemy zmian – zauważył.
W wystąpieniu „Uwierzmy w lepszą przyszłość!” zamykającym część konferencyjną, Joanna Erbel, autorka książki „Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze”, przedstawiła koncepcję nadziei jako przestrzeni naszej osobistej sprawczości. Kiedy ta przestrzeń zaczyna się gwałtownie kurczyć, maleje nasz wpływ na sytuacje w jakiej się znaleźliśmy. Doświadczają tego ośrodki miejskie, które chcą si ę rozwinąć w bardziej przyjazne dla ludzi i środowiska.
Po zakończeniu konferencji odbyła się część podsumowująca 9. edycję konkursu Eco-Miasto.
Konferencja Eco-Miasto 2022 "Nadzieja w czasach niepewności” odbywa się przy współpracy:
Organizatorzy: Ambasada Francji w Polsce, UNEP/GRID-Warszawa
Współorganizator: m.st. Warszawa
Partnerzy strategiczni: Ceetrus Properties, NHOOD Polska, Renault Group, Eiffage Immobilier
Partnerzy: SUEZ Consulting SAFEGE S.A.S., URBACT Polska, Credit Agricole Bank Polska S.A., United Nations Association Poland
Patronat honorowy: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Związek Miast Polskich
Partnerzy medialni: Biznes i Ekologia, ecieplo.pl, Rzeczpospolita, Teraz Środowisko, Wirtualna Polska, Polska Agencja Prasowa
Fot. Arkadiusz Pawłowski