Aktualności

Konferencja Sustainable Industry Lab'24 (SILab’24), poświęcona omówieniu wyzwań związanych z gospodarowaniem tworzywami sztucznymi, odbędzie się w 6-go lutego 2024 r. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Wydarzenie będzie dotyczyć najpilniejszych rozwiązań w obszarze legislacyjnym, technologicznym i konsumenckim, ze szczególnym uwzględnieniem raportowania ESG, przede wszystkim w kontekście relacji w całym łańcuchu wartości. Konferencja jest wydarzeniem wpisującym się w cele efektywnego zaangażowania interesariuszy wokół aktualnie tworzonego prawa międzynarodowego – Traktatu ONZ dotyczącego plastiku (UN Plastics Treaty). 

„Sposób, w jaki produkujemy, wykorzystujemy i wyrzucamy plastik zanieczyszcza ekosystemy, stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzi i destabilizuje klimat.” –  Inger Andersen, dyrektor wykonawcza Programu ONZ ds. Środowiska (United Nations Environment Programme, UNEP)   

Stoimy u progu zmiany całego systemu  

Według UNEP, zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi może do 2040 r. zmniejszyć się aż o 80%, pod warunkiem, że korzystając z dostępnej dzisiaj technologii, rządy państw i firmy wprowadzą głębokie zmiany obejmujące zarówno przepisy jak i praktyki rynkowe. Konieczne jest usunięcie przyczyn, począwszy od ograniczenia użycia tworzyw sztucznych tam, gdzie nie są potrzebne. Niezbędne jest również przeprojektowanie produktów i ich opakowań połączone z transformacją rynku w kierunku obiegu zamkniętego w gospodarowaniu tworzywami sztucznymi. Można to osiągnąć poprzez przyspieszenie trzech kluczowych zmian – reorientacji i dywersyfikacji, ponownego użycia czy recyklingu – oraz działań mających na celu uporanie się ze spuścizną zanieczyszczeń tworzywami sztucznymi, zwłaszcza w odniesieniu do produktów jednorazowego użycia. 

W ujęciu globalnym, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym przyniosłoby oszczędności w wysokości 1,27 biliona dolarów (analiza kosztów i wpływów z recyklingu). Dalsze 3,25 biliona dolarów mogłyby zostać zaoszczędzone dzięki uniknięciu negatywnych skutków dla zdrowia, klimatu, jakości powietrza, degradacji ekosystemu morskiego i kosztów związanych z postępowaniami sądowymi. Zmiana ta mogłaby również skutkować do 2040 r. globalnym wzrostem netto miejsc pracy o 700 000. Koszty inwestycji w zalecaną zmianę systemową są znaczne, ale poniżej wydatków bez tej zmiany systemowej: 65 miliardów dolarów rocznie w porównaniu do 113 miliardów dolarów rocznie. Jednak przy tych wszystkich kalkulacjach kluczową zmienną jest czas: pięcioletnie opóźnienie może do 2040 r. doprowadzić do wzrostu zanieczyszczeń tworzywami sztucznymi o 80 milionów ton. 

Nowy Traktat ONZ dotyczący plastiku 

W marcu 2022 r. podczas piątej sesji Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (UNEA-5) państwa przyjęły historyczną Uchwałę o opracowaniu międzynarodowego, prawnie wiążącego instrumentu dotyczącego zanieczyszczeń tworzywami sztucznym. Nowe prawo, które przygotowywane jest obecnie przez Międzyrządowy Komitet Negocjacyjny (INC) będzie opierać się na kompleksowym podejściu obejmującym pełny cykl życia tworzyw sztucznych, w tym jego produkcję, projektowanie i utylizację. Przyjęto, że negocjacje w ramach INC potrwają do końca 2024 r. i zakończą się wraz akceptacją Umowy przez rządy państw. 

Osiągnięcie ambitnego celu, jakim jest położenie kresu zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi i systemowa zmiana całego cyklu życia plastiku wymagają, aby negocjacje zapewniały możliwość pełnego zaangażowania wszystkich interesariuszy. Znaczący dla współuczestnictwa jest też fakt, że powstający Traktat ONZ będzie pierwszym wysokiej rangi instrumentem prawnym ONZ na temat środowiska, który powstaje po uznaniu w 2022 r. przez Radę Praw Człowieka ONZ powszechnego prawa do życia w czystym, zdrowym i zrównoważonym środowisku. 

Globalny problem, lokalne inicjatywy 

W lutym 2024 roku w Centrum Nauki Kopernik odbędzie się konferencja Sustainable Industry Lab ’2024, organizowana przez UNEP/GRID-Warszawa, podczas której przedstawiciele biznesu, organizacji otoczenia biznesu i administracji centralnej podejmą kwestie związane z powstającym Traktatem ONZ dotyczącym plastiku (UN Plastics Treaty). Uczestnicy będą poszukiwać najpilniejszych rozwiązań w obszarze legislacyjnym, technologicznym, konsumenckim, ze szczególnym uwzględnieniem raportowania ESG, przede wszystkim w kontekście relacji w całym łańcuchu wartości. 

“Inicjujemy dyskusję na szeroką skalę, w branżach, w których tworzywa sztuczne są powszechnie używane, choć nie od razu się z nimi kojarzą. Chcemy wysłuchać przedstawicieli biznesu, negocjować i w konsekwencji osiągnąć rozwiązania, które pozwolą zastąpić tworzywa sztuczne lub zminimalizować ich użycie w całym łańcuchu dostaw, co ułatwi zamykanie obiegu i będzie miało znaczący wpływ na środowisko” – mówi Maria Andrzejewska, dyrektor UNEP/GRID-Warszawa.  

Sustainable Industry Lab będzie stanowił także wsparcie dla polskich firm w takich kwestiach, jak obowiązek raportowania wyników w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie z dyrektywą CSRD.  

Konferencja będzie cyklicznym wydarzeniem UNEP/GRID-Warszawa, odnoszącym się bezpośrednio do problemów poruszanych przez rezolucje Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (United Nations Environment Assembly, UNEA). Przedstawiciele sektora prywatnego, wspierani przez grono ekspertów organizacji afiliowanej przy UN Environment Programme, będą omawiać najistotniejsze globalne i regionalne wyzwania związane z transformacją klimatyczno-środowiskową, społeczną i gospodarczą.