UNEA-6 wskazała najpilniejsze globalne wyzwania środowiskowe
Szósta sesja Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (UNEA-6) dobiegła końca 1 marca 2024. Obserwatorzy podkreślają, że osiągnięty został postęp w realizacji podstawowego mandatu Zgromadzenia: prawa człowieka do czystego, zdrowego środowiska będącego w stanie równowagi. Na kolejne 1,5 roku, UNEA-6 zostawia nam 15 uchwał, dwie decyzje i deklarację ministerialną.
Zgromadzenie ONZ ds. Środowiska jest głównym organem zarządzającym Programu ONZ ds. Środowiska (UNEP). To najwyższy na świecie organ decyzyjny w sprawach związanych z polityką środowiskową, w którego skład wchodzą wszystkie 193 państwa członkowskie. Wśród celów postawionych przed UNEA znajdują się: ustalenie globalnego planu ochrony środowiska oraz zapewnienie wytycznych politycznych i skoordynowanych reakcji wobec pojawiających się wyzwań środowiskowych. Angażując w przegląd polityk, dialog i wymianę doświadczeń, UNEA dąży do wypracowania strategicznych kierunków dla przyszłych działań UNEP i partnerstw na rzecz osiągnięcia celów środowiskowych.
Ponad 7 000 delegatów ze 182 państw członkowskich ONZ i ponad 170 ministrów zarejestrowało swój udział w UNEA-6. UNEP/GRID-Warszawa reprezentowali: dyrektorka generalna Maria Andrzejewska, dyrektor ds. rozwoju Michał Purol oraz główny specjalista biologii i ochrony środowiska Piotr Mikołajczyk. Zgromadzenie było pierwszym globalnym spotkaniem wysokiego szczebla po COP28, skupiając na sobie oczekiwania szybkiej i pełnej realizacji ustaleń klimatycznych, a tym samym zademonstrowania siły wielostronnej współpracy międzynarodowej. Szefowie państw i rządów podnieśli alarm w związku z pogarszającym się wpływem zmiany klimatu na społeczności, przyznając, że transgraniczny charakter wyzwań środowiskowych wymaga zdecydowanych wielostronnych reakcji.
Wśród 15 przyjętych uchwał (rezolucji podpisanych przez rządy państw członkowskich) znalazły się dokumenty dotyczące m.in.:
- przyspieszenia prac w sprawie gospodarki metalami, surowcami mineralnymi, chemikaliami i odpadami;
- pomocy i odbudowy środowiska na obszarach dotkniętych konfliktem zbrojnym;
- zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi w sektorze krajowym, rolnictwie i przemyśle w celu rozwiązania problemu niedoboru wody
- zrównoważonego stylu życia, rekultywacji zdegradowanych gruntów i wód.
Inger Andersen, dyrektorka wykonawcza UNEP, nazwała rezolucje nowymi powierzonymi przez Zgromadzenie obowiązkami komplementarnymi do roli orędownika działań w obliczu potrójnego kryzysu planetarnego jaką pełni dzisiaj Program ONZ ds. Środowiska. – Świat potrzebuje działania. Świat potrzebuje szybkości. Świat potrzebuje prawdziwych, trwałych zmian. UNEA-6 zapewniła dodatkowy impuls, który pomoże nam wprowadzić tę zmianę i zapewnić każdej osobie na tej planecie prawo do bezpiecznego i zdrowego środowiska – mówiła w ostatnim dniu Zgromadzenia Inger Andersen. – Możemy odeprzeć potrójny kryzys planetarny, jeśli okażemy jedność celów na tym Zgromadzeniu i poza nim. Celem jest rezygnacja z paliw kopalnych i zwrócenie się ku odnawialnym źródłom energii. Celem jest ochrona i przywracanie do zdrowia świata przyrody i lądów, które dają nam życie. Naszym celem jest zapobieganie przedostawaniu się szkodliwych substancji chemicznych, zanieczyszczeń i odpadów do naszych ekosystemów, a nawet do naszych ciał – powiedziała Inger Andersen.
UNEA-6 zorganizowana była w dniach 26 lutego–1 marca 2024 r. w siedzibie UNEP w Nairobi w Kenii. Kolejne Zgromadzenie (UNEA-7) odbędzie się w Nairobi, w dniach 8–12 grudnia 2025 r.
