Aktualności

Ukazał się ósmy raport z cyklu Adaptation Gap Raport dotyczący luki adaptacyjnej do zmiany klimatu przygotowany przez ekspertów Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP). Tegoroczny raport noszący tytuł "Adaptation Gap Report 2023: Underfinanced. Underprepared", wskazuje na rażąco nieodpowiednie inwestycje i planowanie w zakresie adaptacji do zmiany klimatu, które wystawiają świat na niebezpieczeństwa związane z jej nieuchronnymi skutkami. Raport stwierdza, że postęp w zakresie adaptacji do zmieniającego się klimatu zwolnił, podczas gdy powinien przyspieszać, aby dogonić galopujące zmiany wynikające z globalnego ocieplenia.

Komentując tegoroczny raport na temat deficytów adaptacyjnych, sekretarz generalny ONZ, António Guterres powiedział, że pokazuje on rosnącą przepaść między potrzebami a działaniami, jeśli chodzi o ochronę ludzi przed ekstremalnymi zmianami klimatycznymi. "Działania mające na celu ochronę ludzi i przyrody są pilniejsze niż kiedykolwiek” – podkreślił. „Mamy do czynienia z nadzwyczajną sytuacją i musimy tak działać. Musimy już teraz podjąć kroki, aby zniwelować lukę adaptacyjną” – dodał.

Raport szóstej edycji (2021) "The Gathering Storm" przypominał światowym liderom, że nawet jeśli pragną zintensyfikować wysiłki na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, równie ważna jest potrzeba przystosowania się do już istniejących skutków zmian klimatycznych, a raport siódmy (2022) "Too Little, Too Slow" ostrzegał przed niepowodzeniem działań adaptacyjnych, jako narażającym świat na poważne ryzyko stwierdzając, że świat musi pilnie zwiększyć wysiłki, aby dostosować się do skutków zmian klimatycznych. Tegoroczny raport piętnuje błędne decyzje inwestycyjne i chaotyczne planowanie, jako czynniki narażenia ludzi na utratę zdrowia, życia i straty materialne, w miarę pogłębiania się kryzysu klimatycznego.

Chociaż pięć na sześć krajów posiada obecnie co najmniej jeden krajowy plan adaptacji, postęp w osiąganiu pełnego globalnego efektu jest spowolniony i wymaga większego zaangażowania i finansowego wsparcia. Również liczba działań adaptacyjnych wspieranych przez cztery dedykowane międzynarodowe fundusze jest niższa niż w roku poprzednim, co można złożyć na karb skutków przebytej pandemii i wojny w Ukrainie. W ogólnym rozrachunku, liczba działań nie wzrosła w ciągu ostatniej dekady i utrzymuje się na stałym poziomie pomimo występujących w roku 2023 rekodowych temperatur, burz, powodzi, susz i fal upałów, które potwierdziły wcześniejsze projekcje klimatyczne.

W wyniku powolnego łagodzenia i adaptacji powstają już znaczne straty i szkody. Z niedawno przeprowadzonego badania wynika, że gospodarki 55 krajów najbardziej narażonych na zmianę klimatu doświadczyły w ciągu ostatnich dwóch dekad strat i szkód na kwotę ponad 500 miliardów dolarów. Wiemy, że straty te gwałtownie wzrosną w nadchodzących dziesięcioleciach w przypadku braku zdecydowanego wsparcia finansowego na łagodzenie i dostosowywanie się do zmian. Nowy fundusz na rzecz strat i szkód (the Loss & Damage Fund) będzie ważnym instrumentem do uruchomienia zasobów, ale będzie musiał pójść w kierunku bardziej innowacyjnych mechanizmów finansowania umożliwiających osiągnięcie niezbędnej skali inwestycji.

COP28 musi nadać nowy impet adaptacji w zakresie strat i szkód. Decydenci, banki, inwestorzy i sektor prywatny muszą wziąć aktywny udział w COP28, świadomi historycznej wagi tego wydarzenia. Powinniśmy móc je zapamiętać jako moment, w którym świat w pełni zaangażował się we włączenie krajów o niskich dochodach i grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, takich jak kobiety i ludność tubylcza, ze względu na ich narażenie na wpływ zmiany klimatu.

Raport stwierdza, że potrzeby krajów rozwijających się w zakresie finansowania adaptacji są 10–18 razy większe niż międzynarodowe przepływy finansów publicznych. To o ponad 50% więcej, niż poprzednio szacowany zakres.

„W 2023 r. zmiany klimatyczne po raz kolejny stały się bardziej destrukcyjne i zabójcze: rekordy temperatury zostały pobite, a burze, powodzie, fale upałów i pożary spowodowały zniszczenia” – powiedziała Inger Andersen, dyrektor wykonawcza UNEP. „Te nasilające się skutki mówią nam, że świat musi pilnie ograniczyć emisję gazów cieplarnianych i zwiększyć wysiłki adaptacyjne, aby chronić bezbronną populację. Jednak żadna z tych rzeczy się nie dzieje."